در حالی کشور با پدیده عجیب قطعی با برنامه قبلی برق مواجه شده که در دهههای اخیر از جیب مردم، هزینههای معنوی و مادی زیادی برای دستیابی به انرژی پایدار هستهای صرف شده است!
درخت بی ثمر نیروگاه بوشهر و دلارهایی که هدر رفت
مهدی قدیری
3 خرداد 1400 ساعت 11:44
در حالی کشور با پدیده عجیب قطعی با برنامه قبلی برق مواجه شده که در دهههای اخیر از جیب مردم، هزینههای معنوی و مادی زیادی برای دستیابی به انرژی پایدار هستهای صرف شده است!
به گزارش صدای بانک؛ این روزها تلویزیون در حال پخش سریالی است که در آن زندگی مجید شهریاری از شهدای هستهای کشورمان به تصویر کشیده شده است. شهریاری نماد توسعه همراه با مشروعیت بخشی به علم در کشوری است که استعدادها و ظرفیتها در آن به فراوانی دیده میشود؛ اما این استعداد به این دلیل شکوفا نمیشود چون؛ پای مدیریت در آن میلنگد.
همزمان با پخش این سریال شاهد ارائه جدول خاموشی سراسری در کل کشور هستیم، وقتی از جدول خاموشی صحبت میکنیم منظور قطعی پی در پی و مکرر در روزهای داغ خرداد ۱۴۰۰ است.
چرا برق قطع میشود؟
چرا گرفتار قطعی برق هستیم و علت کمبود نیرو در کشور چیست؟ این پرسش محل پاسخگویی مسئولان دولتی و متولیان صنعت برق و نیرو و انرژی است. اما از آنجا که همیشه در دولت چند صدایی وجود داشته است، علل مختلفی برای کمبود انرژی الکتریسیته عنوان میشود. روزی صحبت از خشکسالی و کمبود آب و کاهش ذخایر آب سدهای کشور است، روزی از فرسوده بودن تجهیزات سخن به میان میآید و روز دیگر، فعالیت استخراج کنندگان رمز ارزها عامل این وضعیت معرفی میشود!
در اینکه یک علت برای این خاموشیها به زبان نمیآید، معنایش این است که خود دولت نمیداند علت اصلی چیست تا درد را از ریشه درمان کند. از همین روست که اقدام به فرافکنی در این باره میکنند و هر بار توجیهی برای ناکارآمدی مدیریت انرژی در کشور بیان میکنند، مانند آنچه در سطور بالا گفته شد.
در حالی صحبت از خشکسالی به میان آمده که سال گذشته بیان میشد مسئولان امر نمیدانند با آب اضافی ناشی از ترسالی چه کنند!
شخص دیگری استخراج بیتکوین و دیگر رمز ارزها را به عنوان متهم اصلی کمبود برق معرفی میکند در حالیکه قوانین کشور استخراج رمز ارز را به رسمیت نمیشناسد و آن را اقدامی غیرقانونی عنوان میکند و حال نمیدانیم که این فعالیت غیرقانونیِ در خفا، از طرف کدام افراد و گروهها تا چه حد دنبال میشود که صنعت برق را اینگونه به چالش کشیده است.
اگر متهم اصلی فرسودگی تجهیزات است که متولیان امر باید پاسخگوی ترک فعل خود از ناحیه بهروزرسانی تجهیزات باشند و برای اینکه در این مدت نسبت به آن اقدامی نکردهاند حتی باید محاکمه شوند.
افزایش مصرف برق غیر عادی نیست
یکی از بهانههای اعلامی اخیر برای قطعی مکرر برق، افزایش ۲۰ درصدی مصرف برق است. البته مشخص نشده که این ۲۰ درصد نسبت به چه بازه زمانی افزایش یافته است، اگر اعلام میشد این رشد نسبت به سال گذشته یا فصل گذشته رخ داده، میتوانستیم تحلیل بهتری ارائه دهیم ولی در نخستین گام، انگشت اتهامات به سمت فعالیت ماینرها برای استخراج رمز ارز نشانه رفته است که نمیتواند عامل اصلی معرفی شود. استخراج و استفاده از رمز ارزها پدیدهای جهانی است که کشورهای مختلفی به آن ورود کردهاند و حتی با معرفی آن به عنوان پول رسمی، برای رسیدن به توسعه اقتصادی مردم خود را تشویق به استخراج بیشتر رمز ارز میکنند.
استخراج رمز ارز یا توسعه عمرانی، هرکدام دلیلی برای افزایش مصرف برق هستند که تقریبآً همه کشورها و تحقیقاً تمام کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، دچار آن هستند و به عنوان یکی از مؤلفههای پیشرفت زمینههای تأمین همیشگی آن را فراهم میسازند. بنابراین باید تأکید کنیم که هر جامعه و کشوری بر اثر پیشرفتهای جهانی، با موضوع افزایش مصرف برق مواجه شده است و این افزایش مصرف دلیل بر قطعی و جیرهبندی برق نیست.
یقین بدانید که تمامی کشورها شاهد افزایش مصرف انرژی هستند و حالا کاربران شبکههای اجتماعی به طعنه و طنز میگویند؛ آن کشورها جدول زمانی تزریق واکسن کرونا را منتشر میکند و کشور ما جدول زمانی قطعی برق مناطق را!
انرژی هستهای ارزان است؟
یک راهکار دستیابی به انرژی مطمئن، استفاده از انرژی هستهای است؛ همان انرژیای که در ورودیه این مطلب اشاره غیرمستقیم به آن شد. دستیابی و استخراج انرژی هستهای امری گران و پرهزینه است اما به محض بهرهبرداری از آن نه تنها هزینه ها را جبران میکند بلکه بسیاری از هزینههای تحمیلی دیگر را کاهش داده و فواید بسیاری را نصیب کشور میکند.
کشور ما نیز با استناد به این مهم، استفاده از انرژی هستهای را در دستور کار قرار داد و حتی در دو دهه گذشته آن را "حق مسلم" ملت خود عنوان کرد. اولین گام برای داشتن انرژی هستهای، احداث و راهاندازی نیروگاه هستهای در پیش از انقلاب بود که مطالعات آن انجام شد.
پس از انقلاب و در زمان جنگ، این طرح مسکوت باقی مانده بود تا اینکه در ابتدای دهه ۷۰ و در دولت سازندگی، کار احداث نیروگاه اتمی بوشهر سرعت گرفت.
علاقمندی کشورمان برای داشتن انرژی هستهای در کنار نگاه ایدئولوژیک نظام حاکم بر کشور که شامل مضامین دفاع از مستضعفان و ایستادگی مقابل مستکبران است، باعث شد تا جامعه جهانی به رهبری غرب به ویژه آمریکا و همچنین کشور اسرائیل، فعالیت هستهای ایران را با اخلال مواجه کند.
این مقابله نامتوازن هزینههای بسیاری بر کشورمان تحمیل کرده است که گرانترین آنها ترور و شهادت دانشمندان جوان هستهای بود؛ از جمله شهید مجید شهریاری که سرنوشت زندگیاش از شبکه دو سیما در حال پخش است.
برای انرژی هستهای چقدر هزینه شده است؟
اما هزینه های بسیار دیگری هم برای رسیدن به انرژی پاک هستهای داده شده است؛ دلارهای حاصل از درآمد کلان نفتی در دهههای ۷۰ و ۸۰ برای احداث نیروگاه اتمی بوشهر در قالب نقد و اعتبار در حساب شرکتهای دولتی روسی مینشست. غرب برای اینکه محور ایرانی ـ روسی را برنده این روند نبیند، تحریمهای گستردهای بر علیه ایران تحمیل کرد. هدف این تحریمها جلوگیری از رشد صنعت هستهای ایران بود که از عوامل اصلی رشد شاخص فلاکت، افزایش بیرویه تورم، کاهش قدرت پول ملی و ... در کشور به ویژه طی 10 سال اخیر شد.
با پایان یافتن منابع مالی ناشی از فروش آزادانه نفت، در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ کشور میبایست تصمیم جدی برای برونرفت از این وضعیت اتخاذ میکرد. بنابراین راه گفتوگوی مستقیم با آمریکا انتخاب شد و در نتیجه برجام به امضا رسید که هیچگاه کارایی و کارآمدی لازم را برای مردم و کشور نداشت. تا اینکه رئیس جمهور سابق آمریکا از برجام خارج و بزرگترین ضربه اقتصادی در تاریخ معاصر به کشور وارد شد که شامل کاهش 10 برابری ارزش ریال به نسبت دلار است.
بنابراین هزینه هایی که کشور و مردم بابت دستیابی به انرژی هستهای پرداخت کردهاند بسیار فراتر از آن چیزی است که در تصورات بگنجد اما ناراحتکننده زمانی است که بدانیم این جهاد مقدس و این خونهای پاک ریخته شده و این گرفتاری مردم در اقتصادی تضعیف شده در حالی نصیب کشور و مردم شده که نیروگاه اتمی بوشهر حتی از تأمین برق مورد نیاز خود نیز ناتوان است. این تعبیر قابل تأمل است که؛ ما حساب خود برای دستیابی به انرژی پاک و ارزان هستهای را روی قالب یخ و مقابل آفتاب نوشتیم و شاهد ادعا، محرومیت امروز ما از انرژی برق است.
شکایت را پیش چه کسی مطرح کنیم؟
شکایت را باید به کجا برد؟ این مدیریت ضعیف و این تولیگری غیر مطمئن و این تئوری شکست خورده را به پیش کدام مسئولان عالی باید ببریم؟ مسئول کدام قوه جرأت اقامه دعوا علیه ناکارآمدی نیروگاه اتمی بوشهر را دارد؟ چه کسی باید از حقوق عامهای که اعاده نشده، از سختیهایی که تحمیل شده و از خونهایی که ریخته شده است دفاع کند؟
امروز جدول خاموشی مناطق تهران و کشور در حالی منتشر شده که ما در سودای انرژی پایدار و ارزان هستهای تصمیم رسیدن به توسعه و رفاه را داشتیم و اکنون نه تنها توسعه و رفاه را از دست دادهایم؛ بلکه داشتن بدون دردسر همان انرژی فسیلی قبلی تبدیل به آرزو میشود و چه تلخ است وقتی وعده دولتمرد شماره یک کشور در کمتر از یک سال نتیجه عکس میدهد؛ روزی که او گفت برق قطع نشده است، حالا برق قطع شده و نگران آب هستیم که میگویند قطع نمیشود.
منبع: نفت ما
کد مطلب: 10784