رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگویی به موضوعاتی همچون برنامه این سازمان برای بودجه ۱۴۰۲، چگونگی کمک رسانه‌ها به بازار سرمایه، معاملات کپی تریدینگ و نگاه دولت به بورس پرداخت.

به گزارش صدای بانک از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از نبض بورس، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، دکتر مجید عشقی، در پاسخ به برنامه این سازمان در ارتباط با تعامل با دولت برای تهیه لایحه بودجه مناسب با بازار سرمایه، اظهار کرد: چون سال گذشته تقریبا بودجه آماده شده بود و بعد ما سکان هدایت بازار سرمایه را در دست گرفتیم، مجبور شدیم در مراحل انتهایی تدوین بودجه و یا در مجلس وارد مذاکره شویم و واقعا پروسه سختی بود.
امسال با تعاملی که با سازمان برنامه و دولت داریم در همین ابتدای کار انشاالله مذاکره خواهیم کرد تا مواردی که در بودجه گنجانده می شود در واقع به توسعه شرکت‌ها و حمایت از آن‌ها و همچنین به تشکیل سرمایه کمک کند.
از یک جهت هم خود این کار باعث کمک به بودجه دولت خواهد شد. این شرکت‌ها هستند که سرمایه‌گذاری می کنند و اگر شرکت‌ها رونق پیدا کنند دیگر نیازی به بحث‌های سرمایه‌گذاری دولت و بودجه‌های عمرانی نخواهد بود و خود همین شرکت‌ها با توجه به توان مالی که دارند بسیار بهتر از دولت می‌توانند سرمایه‌گذاری کرده و اشتغال ایجاد کنند. این را در همان مراحل ابتدایی بودجه منتقل خواهیم کرد و در حال حاضر نیز مجموعه جلساتی داریم که آن‌ها را منعکس خواهیم کرد.
هم اکنون یک تفکری که وجود دارد که شما تلاش های زیادی را انجام دادید ولی دولت بی توجه ای می‌کند و ما شاهد سیاست گذاری های شبانه و تصمیم گیری‌هایی هستیم که تاثیر منفی بر بازار سرمایه می‌گذارد. می‌خواستم ببینم آیا این نگاه که دولت به بازار سرمایه بی توجه هست صحت دارد یا خیر؟
قطعا این گونه نیست و یکی از دغدغه های جدی دولت بازار سرمایه است. ولی این را نمی شود انکار کرد که بعضا در یک سری از وزارتخانه‌ها یک تصمیمات جزیره‌ای گرفته می شود که با سیاست اصلی دولت همخوانی ندارد و این موارد را پیگیری کردیم که روند آن اصلاح شود. یکی از موارد همان عوارض صادراتی بود که همان ابتدای سال یک بخشنامه ای آمد که به سرعت هم لزوم آن بخشنامه زیر سئوال رفت و کنار گذاشته شد. یا در بحث خودرو در تلاش هستیم که موضوع عرضه خودروها در بورس کالا شروع شود. یا این بحث قیمت گذاری دستوری به مرور سایه اش از روی صنعت خودرو برداشته شود. یا موارد دیگر را پیگیری می کنیم ولی خود دولت دغدغه جدی دارد و به صورت مستمر داریم گزارشات وضعیت بازار را منعکس می کنیم. ما تلاش کردیم که این اثرات تصمیمات جزیره‌ای که بعضا در وزارتخانه های مختلف گرفته می‌شود اثرات منفی آن کنترل شود و من فکر می‌کنم با توجه به صورت‌های مالی سال ۱۴۰۰ و صورت‌های مالی سه ماهه ۱۴۰۱ تا حدودی نیز موفق به انجام این کار شدیم، ولی خب بازار به درستی این دغدغه را دارد و قطعا رفع این دغدغه و برگرداندن این اعتماد زمان بر خواهد بود.
برخی تصمیمات اتخاذ می‌شود که اثر منفی بر بازار سرمایه دارد و بعد جلوی آن‌ها گرفته می‌شود. نمی‌شود یک قدم به عقب برگردیم و قبل از آنکه این تصمیمات رسانه ای شود جلوی آن‌ها را بگیریم؟ پیشنهاد این است که مثلا با توجه به شرایطی که وجود دارد شما در هیات دولت حضور پیدا کنید یا جلسات ستاد اقتصادی دولت را شرکت کنید و جلوی این تصمیمات را بگیرید؟
این نکته ای که می فرمایید کاملا درست است ولی می خواهم عرض کنم که ما موارد متعددی را قبل از آنکه تصمیم گیری شود جلوی آن را می گیریم.
شاید ده‌ها مورد ما قبل از اینکه اصلا اجرایی شود جلوگیری می کنیم، تذکر می‌دهیم، تصمیمات اصلاح می شود و یا آن تصمیمات گرفته نمی‌شود. ولی بعضی دیگر آن تصمیم در جایی گرفته شده است که شبانه بوده و وقتی شبانه تصمیم گیری می‌شود دیگر به کسی اطلاع نمی‌دهند که بیاید در جلسه یا نیاید. لذا برخی از این موارد واقعا اجتناب ناپذیر است. یعنی تصمیم دیگر گرفته شده است. یا به صورت شبانه است یا اینکه توضیحات ما کافی نبوده، یا قبول نکردند یا اینکه یک مصلحت خیلی بالاتری بوده است. بنابراین ما تمام تلاش مان این هست که قبل از اینکه این تصمیم گرفته و یا اجرایی شود جلوی آن را بگیریم که خیلی از موارد هم این گونه می‌شود.
تمام این بحث های کارشناسی که در ستادها، شوراها، وزارتخانه ها و دولت مطرح می شود، ما می رویم دفاع می کنیم و اگر قرار باشد همه مطرح و یا اجرایی شود که اصلا چیزی از بازار سرمایه باقی نمی ماند. ولی اکثرا قبول می کنند و اصلاح می شود اما بعضا برخی از تصمیمات می آید و این گونه اثر می گذارد که مجبوریم بعدا به صورت آتش‌نشانی عمل کنیم.
رسانه ها چگونه می توانند به بازار سرمایه کمک کنند؟
یک نکته ای من عرض کردم که اثرات واقعی یک سری متغیرها بسیار بسیار کمتر از آن چیزی است که به صورت روانی در حال مطرح شدن می باشد و در واقع در بازار عنوان می شود. نمونه همین قطعی برق. چیزی که در اواخر بهار و ابتدای تابستان مطرح شد بسیار بسیار گسترده بود و طوری بود که اگر آن اتفاق می افتاد ما باید ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش تولید در صنایع مختلف می داشتیم. در حالی که ما اثر واقعی آن را در همین یک ماه تیرماه دیدیم. اثر آن خیلی متعادل‌تر بود. سایر موارد هم همین طور است.
به نظرم اگر رسانه ها مخصوصا رسانه‌های تخصصی با دید تخصصی و کارشناسانه به موضوعات نگاه کنند و موارد را آن گونه که هست به سرمایه‌گذاران منتقل کنند و مسائل را کامل باز کنند، به نظرم خیلی خیلی اتفاق بهتری می افتد.
بازار ما نیازمند اعتماد و امید است و رسانه ها باید در این زمینه کمک کنند. القای فضای ناامیدی در بازار وضعیت را باز هم بدتر می کند.
اگر بیایم یک ارزیابی از شش ماه یا نه ماه گذشته داشته باشیم، آیا واقعا مسائلی که ما مطرح کردیم آن قدر بر روی بازار اثر داشته است؟ پاسخ خیر است. گزارشات سه ماهه نشان می دهد که شرکت ها در حال کار و تولید هستند. هر چند که اگر یک سری مسائل حل می شد خیلی بالاتر می‌توانستند عمل کنند ولی خیلی فراتر از آن انتظارات بوده است. لذا این فضای رسانه ای و ناامیدی باید اصلاح شود و این می تواند خیلی کمک کند. رسانه‌ها اینجا می‌توانند به بازار سرمایه کمک کنند. همه می‌دانند که این بازار در بلندمدت پربازده ترین بازار کشور است و گذشته نشان داده و آینده هم قطعا همین را نشان خواهد داد. ولی در این تلاطم ها و فراز و نشیب‌ها چیزی که از همه بیشتر بازار را اذیت می کند این فضای بی اعتمادی است که رسانه ها با آن کار کارشناسی می توانند این فضا را تلطیف کنند.
درباره کپی تریدینگ که شورای فقهی تایید کرده است آیا سازمان برنامه ای دارید؟
ببینید یک سری ابزارها هست که ما به عنوان سازمان بورس بستر آن را فراهم می‌کنیم. بحث دادن سرویس های لازم از جمله وب سرویس ها، ای پی آی ها و کارهایی که از سمت مدیریت فناوری انجام می‌شود و در اختیار شرکت‌های کارگزاری و نرم افزاری مربوطه قرار می‌گیرد. عمده توسعه این ابزارها در سطح مشتری و ارائه آن به مشتری است که آن ها می توانند این ابزارها را فراهم کنند. سازمان این آمادگی را دارد که این خدمات را بدهد که شرکت‌های کارگزاری و شرکت‌های نرم افزاری مربوطه بتوانند از این موارد استفاده کنند. ما به عنوان سازمان بورس در واقع محدودیتی در ارائه این سرویس ها نداریم و استقبال خواهیم کرد.