با اعمال تحریمها، نفت روسیه با تخفیف ۳۰ دلاری در هر بشکه نسبت به نفت خام برنت به فروش میرسد اما درآمد نفتی این کشور نسبت به سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است. به همین دلیل ایالات متحده واردکنندگان نفت روسیه از جمله هند را تحت فشار قرار میدهد تا همانند کشورهای عضو G۷ سقف قیمتی برای محدود کردن درآمدهای روسیه قرار دهند.
به گزارش صدای بانک از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، و به نقل از فایننشیال تایمز، با شروع جنگ اوکراین در ماه فوریه، ایالات متحده، اتحادیه اروپا، بریتانیا، کانادا و ژاپن تحریمهایی را برای کاهش خرید نفت از روسیه اعمال کردند. اما خرید نفت روسیه توسط هند و چین بخش اعظمی از این تلاشها را خنثی و سوالاتی را در مورد تأثیر تحریمها بر مسکو ایجاد کرده است. تحریمهایی که افزایش شدید هزینه قبوض انرژی را برای مصرفکنندگان اروپایی به بار آورده است.
نمودار ۱. صادرات نفت روسیه بر حسب کشورهای مقصد (میلیون بشکه در روز)
تحلیل فایننشیال تایمز از دادههای موجود گمرکهای چین و هند نشان میدهد که این کشورها در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۲ نسبت به سه ماهه اول، حدود ۱۱ میلیون تن نفت بیشتری از روسیه وارد کردهاند. همچنین پرداختی آنها بابت نفت روسیه ۹ میلیارد دلار افزایش داشته است.
بیشترین رشد حجم واردات نفت روسیه مربوط به هند است که واردات آن از ۰.۶۶ میلیون تن در سه ماهه اول ۲۰۲۲ به ۸.۴۲ میلیون تن در سه ماهه دوم افزایش یافته است. چین نیز که پیش از جنگ اوکراین یکی از خریداران عمده نفت روسیه بود، در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۲ نسبت به سه ماهه اول سال، حدود ۱.۷ میلیون تن نفت بیشتری از روسیه خریداری کرده است.
نمودار ۲. حجم نفت وارداتی هند از روسیه (میلیون تن)
نمودار ۳. حجم نفت وارداتی چین از روسیه (میلیون تن)
از زمان جنگ اوکراین، نفت روسیه با تخفیف ۳۰ دلاری در هر بشکه در مقایسه با نفت خام برنت معامله میشود. اما مجموع درآمد روسیه به دلیل جهش قیمتهای جهانی (برای اولین بار از سال ۲۰۱۴، نفت در اکثر روزهای سال بالای ۱۰۰ دلار معامله میشود) همچنان بیشتر از سال ۲۰۲۱ بوده است. بطور مثال سود شرکت تات نفت (Tatneft)، یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت روسیه، در نیمه اول سال ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل ۵۲ درصد افزایش داشته است.
به همین دلیل ایالات متحده واردکنندگان نفت روسیه از جمله دهلی نو را تحت فشار قرار میدهد تا همانند کشورهای عضو G۷ سقف قیمتی برای محدود کردن درآمدهای مسکو قرار دهند.زیرا آمارها حاکی از آن است که هند نیز در مقایسه با دوره قبل از جنگ از کاهش قیمت نفت روسیه برخوردار بوده است. به طوری که واردات نفت روسیه توسط هند در سه ماهه اول ۲۰۲۲ به طور متوسط ۷۹۰ دلار در هر تن هزینه داشت اما در سه ماهه دوم به ۷۴۰ دلار در هر تن کاهش یافت. در حالی که هزینه واردات هند از سایر منابع در همین دوره افزایش داشته است.
همچنین آمارهای گمرک چین نشان میدهد که واردات فعلی نفت این کشور از روسیه تقریباً به اندازه مقدار قبل از جنگ است. اما فروش نفت روسیه به چین کمتر از قیمتهای رایج بازار بوده است. به طوری که ارزش هر تن واردات نفت چین از امارات، عراق و عمان به حدود ۸۰۰ دلار در سه ماهه دوم ۲۰۲۲ میرسد اما ارزش هر تن نفت وارداتی از روسیه ۷۰۰ دلار تخمین زده میشود.
نمودار ۴. ارزش واردات نفت (دلار / تن) و میانگین واردات آن از پنج کشور دیگر (میلیون تن)
منبع: مقالهای از سایت فایننشیال تایمز با عنوان «هند و چین درد تحریمهای نفتی روسیه را کاهش دادند»