یک روزنامه آمریکایی سلطه ارز دلار بر مبادلات مالی دنیا را یکی از مولفههای قدرت این کشور توصیف کرده اما نوشته کشورهای دنیا در حال تدوین ساز و کارهایی برای کاستن استفاده از این ارز هستند.
استفاده مفرط آمریکا از تحریمها و به خصوص استفاده از آن به عنوان ابزاری برای جنگ اقتصادی با رقبای تجاری مدتها است حتی متحدان آمریکا را به جستجوی راههایی جایگزین برای کنار گذاشتن استفاده از دلار وادار کرده است.
آنچه این روند را تسریع کرده روی کار آمدن «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا و به خصوص تصمیم او برای احیای تحریمهای تجاری علیه ایران بعد از خروج «برنامه جامع اقدام مشترک» یا توافق هستهای ایران بود.
آلمان، انگلیس و فرانسه مخالفت خود را با اعمال این تحریمها که مبادلات دلاری با بانکهای ایرانی را ممنوع میکند ابراز کردهاند. به همین جهت، آنها در حال در تدارک ساز و کاری هستند که به شرکتهای بینالمللی اجازه دهد با شرکتهای ایرانی تجارت کنند.
روزنامه والاستریتژورنال به تازگی گزارش داده چین و روسیه هم مشتاقند از قید کنترل آمریکا بر نظام مالی دنیا راها شوند و در حال تدوین ساز و کارهایی جایگزین برای نظام نقل و انتقالات بانکی جهان هستند. این دو کشور در تلاش هستند مبادلات با یوان و روبل را جایگزین مبادلات دلاری کنند.
کاخ سفید به سوال این روزنامه درباره تلاشها برای دور زدن دلار در مبادلات مالی پاسخ نداده است.
«جاکوب لو»، وزیر خزانهداری آمریکا در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا گفته آمریکا ممکن است بخشی از قدرتی که مدتها داشته را از دست بدهد. وی تصریح کرد دنیا اکنون برای کسانی که میخواهند از ارز آمریکا استفاده نکنند، راههای جایگزین دارد.
اما سلطه دلار در بازارهای مالی دنیا به چه معنا است؟ فرض کنید یک شرکت کانادایی کالایی را به یک خریدار فرانسوی میفروشد.
نقل و انتقالات مالی مربوط به این معامله با ارز دلار و از طریق «بانکهای کارگزاری» انجام میشود که در بانک مرکزی آمریکا حساب دارند. به عبارت دیگر، بین حسابهایی که یک بانک فرانسوی و بانک کانادایی در بانک مرکزی آمریکا دارند جابجا میشود.
آنطور که خود آمریکاییها میگویند این سیستم به معنای آن است که تمامی مبادلات مالی به لحاظ فنی وارد خاک آمریکا میشوند. از آنجا که استفاده از اکثر ارزهای دیگر تقریباً دشوار و پرهزینه است، اکثر کشورها و شرکتها حاضرند هر کاری که آمریکا میگوید را انجام دهند تا به دلار آمریکا دسترسی داشته باشند.
منبع:
تسنیم