این روز‌ها کمبود اقلام دارویی در استان فارس در حالی بر مشکلات بیماران می‌تازد که نقش بازار سیاه در رفع این کمبود‌ها بسیار پررنگ شده است.

به گزارش صدای بانک از خبرگزاری تسنیم از شیراز، 29 آذرماه امسال بهرام عین اللهی وزیر بهداشت اعلام کرد که داروخانه‌ها مملو از داروست و فقط دارو‌هایی نظیر آنتی بیوتیک و سرم با کمبود مواجه شده و علت آن را آنفولانزای زودرس اعلام کرد.
اما گویا تراژدی تلخ و وضعیت نابسامان کمبود دارو و سرگردانی بیماران در داروخانه‌های سطح شهرستان شیراز فراتر از این موضوع است و گلایه‌مندی و نگرانی بیماران و خانواده‌ها را علاوه بر درد و رنجی که متحمل می‌شوند، به دنبال دارد. موضوعی که رهبر معظم انقلاب اسلامی در اردیبهشت‌ماه امسال به آن تأکید کردند و از مسئولان خواستند برای رفع مشکلات درمانی مردم نهایت تلاش خود را به کار بگیرند.
براساس بازدید و بررسی‌های میدانی خبرنگار تسنیم از داروخانه‌های سطح شهر، گویا کمبود دارو فقط به این دو قلم که وزیر بهداشت اعلام کرده، خلاصه نمی‌شود و به نظر می‌رسد مسئولان اشراف دقیقی نسبت به کمبود دارو ندارند.
یکی از بیماران حاضر در یکی از داروخانه‌های شیراز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، گفت: خسته شدیم از این وضعیت موجود! تو را به خدا قسم ما ناامید شده‌ایم و کاری از دستمان برنمی‌آید شما کاری کنید و حداقل به دادمان برسید. تا چه زمان استرس نبود یک قطره چشم که تولید داخل نیز هست را باید داشته باشیم؟  
نگران از دست دادن بینایی‌ام هستم!
وی گفت: من فشار چشم دارم و از قطره چشمی زایلومول استفاده می‌کنم که چند هفته‌ای‌ست به هر داروخانه‌ای مراجعه کردم به درِ بسته خوردم و پیدا نکردهام. مدام با واژه‌ی "نداریم و تمام شده"  مواجه شدم و ترس از این دارم که چشمانم کور شود!  
شخص دیگری که برای تهیه نسخه دارو برای پدرش به داروخانه آمده بود، گفت: پدرم مشکلی قلبی دارد و جراحی کرده است و قرص انالاپریل برای کاهش فشارخون مصرف می‌کند، اما مدتی‌ست این قرص هم گویا به فهرست دارو‌های کمیاب اضافه شده است.  
یکی دیگر از بیماران حاضر در داروخانه در ادامه از کمبود جدی اسپری‌های استنشاقی بینی و دهانی سخن گفت و افزود: متأسفانه افرادی که مشکل تنفس دارند همگی برای تهیه این دارو با مشکل روبه رو شده‌اند به هر جا هم سر می‌زنیم؛ می‌گویند به داروخانه دیگری سر بزنید شاید جایی دیگر گیرتان بیاید.
فرد دیگری که بیماری پیسی مبتلا بود از نبود پماد منوبنزن خبر داد و گفت: ما که به درد خود مبتلا هستیم دیگر نبود این دارو برایمان قابل درک نیست. تا چه زمانی این روند باید ادامه داشته باشد؟ آیا مسئولان درد و رنج ما را می‌فهمند؟
متصدی داروخانه‌: بیماران فکر می‌کنند نمی‌خواهیم دارو بفروشیم
متصدی یکی از داروخانه‌های شیراز که تمایل به بیان نام خود نداشت، با اشاره به وضعیت بغرنج دارو گفت: روزانه بیماران زیادی برای تهیه و خرید اسپری‌های دهانی برای خردسالان و بزرگسالان، شربت‌های برم هگزین، ایبوپروفن، آمپول‌های تزریق در سرم، آموکسی‌سیلین، کوآموکسی‌کلاو، سفیکسیم، آزیترومایسین و ... به داروخانه مراجعه می‌کنند و متأسفانه با جمله نداریم و تمام شده از سوی ما مواجه می‌شوند و عمدتاً تصور می‌کنند نمی‌خواهیم به آن‌ها دارو بفروشیم.
وی با بیان اینکه چند شب پیش یک پدر برای تهیه داروب فرزندش آمد و وقتی با جواب منفی من درباره موجودی دارو روبه‌رو شد، تمام قفسه‌های دارو را به او نشان دادم تا مطمئن شد داروی موردنظرش را نداریم. سهمیه برخی دارو‌ها توسط شرکت‌های دارویی فقط 6 تا 10 واحد تعیین می‌شود و نمی‌دانیم چه سیاستی درباره این اقدام وجود دارد.
این داروخانه‌دار در ادامه با اشاره به اینکه قطره‌های چشمی برای بیماران یک داروی حیاتی است، ادامه داد: در حال حاضر مشکل کمبود سرم تا حدودی حل شده است، اما نبود آمپول‌های تزریقی سرم همچنان ادامه دارد.
وی در ادامه با بیان اینکه امروز در کنار کمبود؛ گرانی دارو نیز به یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مردم تبدیل شده است، گفت: در یک‌ ماه اخیر قیمت دارو‌ها وحشتناک بالا رفته است مثلا قرص‌های آموکسی سیلین و یا استامینفون از ورقی 4 هزار تومان به 7 هزار و 500 و یا قرص مترونیدازول از ورق 2700 به 9800 رسیده است.
بلاتکلیفی بیماران پیوندی برای تهیه دارو
احمدرضا مهندسی مدیر داروخانه جمعیت هلال احمر استان فارس نیز در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم، با بیان اینکه بیشترین مشکل  مربوط به داروهای خاص بیماران پیوندی نظیر "ساندیمون، پروگراف، مایفورتیک" است که بیماران با بلاتکلیفی مواجه هستند، اظهار داشت: ما دارو را به اندازه مصرف 10 روز بیمار تحویل و سهمیه کامل را نمی‌توانیم بدهیم چراکه باید به دیگر بیماران هم این دارو برسد.
وی، اولویت تحویل دارو را با بیماران پیوندی اعلام کرد و افزود: البته گروهی دیگر از بیماران که پیوندی نیستند اما از داروهای پیوندی استفاده می‌کنند نیز با مشکل تهیه دارو رو‌به‌رو هستند.
مهندسی ادامه داد: البته ناگفته نماند نمونه‌های داروهای پیوندی ایرانی در بازار موجود است، اما توصیه پزشکان برای بیماران پیوندی این است که از دارو‌های خارجی استفاده کنند لذا انتظار می‌رود با توجه به اینکه شیراز قطب پیوند در کشور محسوب می‌شود و از استان‌های همجوار برای عمل پیوند به فارس می‌آیند سهمیه داروی فارس قطعاً باید بیشتر نسبت به استان‌های دیگر باشد.
جریمه میلیاردی متخلفان، درد بیماران را دوا می‌کند؟
غلامرضا سالاری مدیرکل تعزیرات حکومتی استان فارس در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم از شیراز، گفت: اخیرا شاهد گلایه‌مندی شهروندان از گرانی و عرضه نامناسب دارو و افزایش مشکلات بیماران برای تهیه برخی اقلام دارویی هستیم که در این راستا با دستور ویژه معاون وزیر و رئیس سازمان تعزیرات حکومتی، طرح ویژه نظارتی با همکاری دانشگاه‌های علوم پزشکی در سطح استان اجرا شد.
وی گفت: نظارت بر قیمت انواع دارو و برخورد با عرضه کالا‌های قاچاق توسط داروخانه‌ها از اصلی‌ترین اهداف این طرح نظارتی است و مقرر شده پرونده‌های متشکله در این طرح، به شعب ویژه‌ای ارجاع و خارج از نوبت رسیدگی شود.
وی از تشکیل 62 پرونده در راستای گرانفروشی، داروی قاچاق و احتکار از ابتدای امسال تاکنون در استان خبر داد و بیان کرد: در این راستا متخلفان 3 میلیارد تومان جریمه نقدی شدند.
مدیرکل تعزیرات حکومتی فارس در ادامه از محکومیت یک واحد صنفی به علت دپوی مقادیر زیادی داروی تاریخ مصرف گذشته خبر داد و گفت: با توجه به تحقیقات انجام شده و دفاعیات بلاوجه متهم، تخلف این فرد محرز و نهایتا شعبه رسیدگی کننده حکم به جریمه 3 میلیارد و 700 میلیون ریالی وی و معدوم کردن تمام دارو‌های مکشوفه صادر کرد.
اشغال بیش از یک سوم تخت‌های بیمارستانی توسط بیماران غیربومی
محمد جواد راعی معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز ضمن تبیین وضعیت دارویی در استان فارس، یکی از چالش‌های مهم این حوزه را حجم بالای مراجعه بیماران از سایر استان‌های کشور به فارس اعلام کرد که همین امر با مشکلاتی در زمینه تأمین دارو همراه بوده است و گفت: در همین راستا افزایش سهمیه دارویی استان فارس مورد پیگیری مسئولان دانشگاه قرار گرفته است که امیدواریم با تحقق این مطالبه، شاهد رفع مشکل مردم فارس در زمینه تأمین دارو باشیم.
وی، افزایش سهمیه دارویی استان فارس از 6 درصد به هشت درصد را دارای نقشی بسزا در رفع این مشکل دانست و گفت: طبق گزارش‌ها و آمار‌های ارسال شده، بیش از 30 درصد از تخت‌های اشغال شده بستری در بیمارستان‌های مرجع و تخصصی مانند بیمارستان‌های پیوند اعضای ابوعلی سینا، نمازی و آنکولوژی امیر به بیماران غیر بومی استان فارس، خدمات درمانی ارائه می‌دهند.
مصرف سِرُم در شیراز از ایام پیک کرونا هم بیشتر شد
این مقام مسئول در دانشگاه علوم پزشکی شیراز با بیان اینکه طبق آخرین اعلام سازمان غذا و داروی کشور، نزدیک به 110 قلم کمبود دارو در کشور وجود دارد، اولویت نخست سازمان غذا و دارو در شرایط کنونی را تأمین دارو‌های ضروری برشمرد.
وی در رابطه با کمبود سرم در کشور اعلام کرد: پیش از شیوع کرونا در کشور، مصرف سرم به صورت معمولی بین 10 تا 11 میلیون واحد در ماه بود که این عدد در پیک کرونا تا 14 میلیون و در ماه‌های اخیر با شیوع بیماری‌های تنفسی و افزایش موارد ابتلا به کرونا و آنفولانزا، تا بیش از 17 میلیون عدد افزایش یافت.
راعی ضمن اشاره به فعالیت شبانه‌روزی کارخانه‌های داخلی حوزه دارو برای تامین داروی موردنیاز بیماران گفت: با بررسی راهکار‌های عملیاتی و تغییر برخی سیاستگذاری‌ها 6 میلیون انواع آنتی بیوتیک برای رفع این چالش به کشور وارد شده است.
عضو هیئت رئیسه دانشگاه علوم پزشکی شیراز پیگیری برای رفع کمبود دارو برای بیماران خاص را دیگر محور فعالیت‌های حوزه دارو در فارس برشمرد و از بیماران خاص استان خواست تا در سامانه مدیریت بیماری‌های نادر «RDA» به نشانی اینترنتی https://rda.behdasht.gov.ir/login نام نویسی کنند.
وی، عمکرد این سامانه را پیگیری درمان بیماران خاص از جمله تامین داروی این بیماران و اطلاع رسانی در این زمینه به بیماران عنوان کرد و گفت: علاوه بر این در گذشته از سوی معاونت غذا و داروی دانشگاه، تخفیف محدودی به بیماران طبق دستورالعمل سازمان غذا و دارو اختصاص می‌یافت که در حال حاضر مقرر شده این تخفیفات از سوی سازمان بیمه سلامت، به این بیماران تعلق یاید.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در بخش دیگری به اجرای طرح ملی «دارویار» در کشور و استان فارس از بیست و سوم تیر امسال پرداخت و گفت: در حال حاضر با توجه به افزایش قیمت دارو، علاوه بر سهم بیمه‌گر، سهم ارز ترجیهی نیز به تعهدات سازمان‌های بیمه‌گر اضافه شده است و این امر موجب می‌شود پرداختی از جیب بیمار تغییر نکند.
وی با اعلام اینکه طبق گزارش اداره نظارت بر امور داروخانه‌های معاونت غذا و داروی دانشگاه، بیش از پنج هزار بازرسی شبانه روزی به همت بازرسان دانشگاه، از بیست و سوم تیر تا پایان آذر 1401 از بیش از 900 داروخانه تحت پوشش دانشگاه انجام شده است، گفت: در این بازرسی‌ها نزدیک به 200 مورد تخلف مربوط به عدم حضور مسئول فنی در داروخانه، 6 مورد قاچاق دارو در داروخانه ها، 6 مورد معرفی به مراجع قضایی، 27 مورد گرانفروشی دارو، 11 مورد آزادفروشی دارو، 16 مورد عدم ارائه خدمات، 36 مورد معرفی به تعزیرات حکومتی و 34 مورد تخلف معرفی به کمیسیون ماده 20، شناسایی و با متخلفان برخورد قانونی صورت گرفته است.
وی از مردم خواست تا در صورت مشاهده هرگونه تخلف در داروخانه‌های استان با سامانه تلفنی 190 تماس گرفته و برای ثبت پیشنهاد و شکایت خود نیز می‌توانند به تلفن پیغام گیر معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شیراز به شماره 32122240 تماس گرفته و موضوع موردنظر خود را مطرح کنند.
به گزارش تسنیم، امیدواریم در آینده‌ای نزدیک با توجه به وعده‌های مسئولان امر و دستگاه‌های متولی که تدابیری برای رفع آشفته بازار دارو خواهند داشت؛ شاهد کاهش مشکلات و رنج بیماران در این شرایط سخت اقتصادی برای تامین دارو در سطح استان باشیم تا آن‌ها به راحتی بتوانند دارو‌های مورد نیاز خود را تهیه و پروسه درمانی را سریع‌تر طی کنند.