نرخ خوراک صنایع کشورهای مشابه ایران، بسیار نازل است

به گزارش صدای بانک از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، مهدی سوری کارشناس بازار سهام طی مصاحبه ای ضمن انتقاد از فرمول تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها اظهار کرد: متاسفانه سازوکار مناسبی برای تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها وجود ندارد و موارد متعددی در این بحث دخیل است. در گذشته فرمول نرخ‌گذاری آنها بر اساس ۴ هاب (دو هاب اروپایی و هاب‌های اروپا و کانادا) انجام می‌شد و پتروشیمی‌ها نیز بر همین اساس از سود متناسبی بهره‌مند می‌شدند، هرچند که مشکلاتی نیز در همین رویه وجود داشت اما با این حال سودسازی آنها دچار اختلالی نمی‌شد.
سوری تشریح کرد: هرچند که در گذشته نیز رویه قیمت گذاری دچار ایراداتی بود و نرخ سوخت از خوراک ارزان‌تر بود اما این مسئله برای فعالان بازار سهام دغدغه آفرین نبود؛ از زمانی که نرخ گاز در اروپا به شدت افزایش یافت، سودسازی پتروشمی‌ها تحت الشعاع قرار گرفت و به همین ترتیب توجه‌ها به ناکارایی فرمول مذکور جلب شد.
وی ادامه داد: در حقیقت با افزایش نرخ گاز در کشورهایی که واردکننده هستند، نرخ مصرف‌کنندگان داخلی نیز بنا بر علت فرمول غیرمنطقی موجود، تحت الشعاع قرار گرفت. با بروز مشکلاتی که ناشی از فرمول نرخ گاز به وجود آمد، تمامی فعالان اقتصادی متفق‌القول به این نتیجه رسیدند که نرخ گاز اروپا نمی‌تواند معیار صحیحی باشد و ارتباط نرخ خوراک داخلی با آن اقدامی منطقی نیست.
کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: مشکلات مذکور در سال گذشته باعث قائل شدن نرخ خوراک در سقف ۵ هزار تومان شد و به‌طور حتم اگر چنین اقدامی صورت نمی‌گرفت، بسیاری از پتروشیمی‌های ما با ضرر سنگینی مواجه می‌شدند، کما اینکه برخی از آنها برای مقطعی زیان‌ده شدند.
سوری افزود: نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی اروپایی بسیار بالاست، اما در کشورهایی که شباهت نزدیکی به ما دارند، نرخ خوراک از سطح قیمتی نازلی برخوردار است. به طور مثال کشور قطر قراردادهای بلندمدتی با مصرف‌کنندگان گاز منعقد کرده و نرخ خوراک را برای مدت مدیدی با قیمت ۱۰ سنت توافق کرده است. این اقدام هوشمندانه موجب شده تا رغبت به تولید افزایش بیابد و تولیدکنندگان از بابت هزینه‌های خود اطمینان خاطر داشته باشند.
وی ادامه داد: هرچند که قیمت گاز در مناطق مختلف کشور روسیه متفاوت است، اما پتروشیمی‌ها از گاز ارزان و با نرخ ۱۵ سنت برخوردار هستند و به همین علت بهای تمام شده محصول نهایی اوره‌سازها ۱۱۸ دلار می‌شود. همچنین نرخ خوراک گاز در کشور مصر نیز حدود ۲۰ سنت است.
کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد: کشور ما بزرگترین دارنده منابع گازی است، اما با این حال خوراک گاز را با قیمت بالاتری نسبت به سایر کشورهای تولیدکننده به پتروشیمی‌ها می‌فروشد.
سوری اضافه کرد: البته در کنار این موضوع باید شرایط دیگر را نیز در نظر بگیریم، به‌طور مثال مالیات در کشور قطر بسیار متفاوت بوده و دولت مالیات بیشتری از این محل دارد و اینکه حجم تولید در کشور روسیه بسیار بالاست، به‌طوری که یک شرکت پتروشیمی روس به اندازه کل پتروشیمی‌های ما اوره تولید می‌کند.
وی گفت: بهای تمام شده محصول پتروشیمی‌ها در کشورهای مشابه حدود ۱۱۰ دلار است، اما بهای تمام شده در کشور ما به ۲۴۰ دلار می‌رسد! از آنجایی که ایران و روسیه هر دو تحریم هستند و شرایط متفاوتی در جوامع بین المللی ندارند، بهای تمام شده پایین محصول برگ برنده کشور روسیه و سایر کشورهای مشابه خواهد بود و امکان فروش بهتر و بیشتری برای آنها مهیاست؛ این کشورها به‌راحتی می‌توانند جایگزین ایران بشوند.
کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: ما بازار گاز خام را عملا به علت عدم برنامه ریزی و توجه به قطر و سایر کشورهایی که قراردادهای بلندمدت با اروپا و چین منعقد می‌کنند، واگذار کرده‌ایم؛ در مورد خوراک گاز نیز اگر چاره‌اندیشی‌های لازم انجام نشود اتفاق مشابه و ناگواری رخ خواهد داد.
سوری تصریح کرد: دولت زمانی که برای مخارج خود منابع کافی نداشته باشد و نیازمند تامین مالی بشود به هر دست‌آویزی متصل می‌شود در صورتی که این منابع برای مردم است؛ نباید آینده صنعت را برای مخارج کوتاه مدت نادیده گرفت.