انرژی خورشیدی بهعنوان یک منبع پاک و تجدیدپذیر، پتانسیل بالایی برای تأمین نیازهای انرژی جوامع دارد. با این حال، استفاده از این فناوری در سطح خانگی با چالشها و فرصتهایی روبهروست.
به گزارش صدای بانک از همشهری آنلاین، از یک سو، هزینههای اولیه نصب و ابهامات در مورد بازدهی سیستمها ممکن است مانعی برای استقبال عمومی باشد. از سوی دیگر، کاهش هزینههای فناوری، افزایش آگاهی عمومی و حمایتهای دولتی میتواند فرصتهای جدیدی را برای توسعه این بخش ایجاد کند. برای بررسی دقیقتر این چالشها و فرصتها، با سیدنیما مرعشی، کارشناس نصب و راهاندازی پنلهای خورشیدی، گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید.
اقدامات اولیه برای نصب پنل
اقدامات اولیه برای نصب پنلهای خورشیدی چیست؟ سیدنیمامرعشی کارشناس نصب پنلهای خورشیدی میگوید: در ابتدا باید شرایط خانه را درنظر گرفت. مهمترین نکته آفتابگیر بودن موقعیت خانه است، گام بعدی محاسبه دقیق میزان مصرف برق خانگی شماست. این کار با بررسی قبضهای برق دورههای گذشته و محاسبه میانگین مصرف ماهانه انجام میشود.
این اطلاعات به شما کمک میکند تا ظرفیت مناسب سیستم خورشیدی خود را تعیین کنید. سیستمهای خورشیدی بهطور کلی به دو دسته متصل به شبکه (On-Grid) و مستقل از شبکه (Off-Grid) تقسیم میشوند. سیستمهای متصل به شبکه به شبکه برق سراسری متصل هستند و مازاد برق تولیدی را میتوان به شبکه فروخت.
سیستمهای مستقل از شبکه به باتری برای ذخیره برق نیاز دارند و برای مناطقی که دسترسی به شبکه برق وجود ندارد، مناسب هستند. هزینههای نصب سیستم خورشیدی شامل خرید پنلها، اینورتر، باتری (در سیستمهای مستقل از شبکه)، سیمکشی، نصب و راهاندازی میشود. با توجه به نوسانات قیمتها، بهتر است از شرکتهای معتبر استعلام قیمت بگیرید.
ابزارهایی برای تخمین میزان تولید برق
برای تخمین میزان تولید برق توسط پنلهای خورشیدی، ابزارها و منابع مختلفی وجود دارد، این کارشناس نصب و راهاندازی پنلهای خورشیدی، ابزارهای تخمین میزان تولید برق را اینگونه معرفی میکند: نرمافزار PVsyst که یکی از قدرتمندترین و پرکاربردترین نرمافزارها در این زمینه است و امکان شبیهسازی دقیق سیستمهای متصل به شبکه، مستقل از شبکه و هیبریدی را فراهم میکند.
این نرمافزار دارای بانک اطلاعاتی جامعی از پنلها، اینورترها و دادههای آب و هوایی است. نرمافزارهای دیگر مانند PVSOL و RETScreen نیز جزو نرمافزارهای بسیار مفید در این زمینه هستند. ابزارهای آنلاین و وبسایتها نیز برای استفاده عموم و تخمین سریع میزان تولید برق مناسب هستند و معمولاً رابط کاربری سادهتری دارند. وبسایتهایی مانند PVWatts Calculator (NREL) و Global Solar Atlas جزو بهترین آنها هستند. با دانستن میزان تابش خورشید در منطقه خود (که میتوانید از منابع آنلاین مانند Global Solar Atlas بهدست آورید) و راندمان پنل خورشیدی، میتوانید بهصورت تقریبی میزان برق تولیدی را محاسبه کنید.
اهمیت مشاوره قبل از نصب
مشاوره با متخصصان قبل از شروع نصب پنلهای خورشیدی نهتنها مفید، بلکه بسیار ضروری است. مرعشی مشاوره قبل از نصب پنل را بسیار مهم میداند و در اینباره میگوید: این کار به شما کمک میکند تا از انتخاب درست سیستم، نصب صحیح و ایمن آن و در نهایت، بهرهوری حداکثری از سرمایهگذاری خود اطمینان حاصل کنید.
شرکتهای مختلفی در زمینه نصب و راهاندازی پنلهای خورشیدی فعالیت میکنند که با یک جستوجوی ساده در اینترنت میتوان به آدرس و شماره تلفن آنها دسترسی پیدا کرد. افراد متخصص در این شرکتها حضور دارند که میتوان با مشورت با آنها به نتایج خوبی رسید. این افراد دانش و تجربه کافی در زمینه انواع سیستمهای خورشیدی، محاسبات مربوط به میزان تولید برق، تحلیل اقتصادی و ارزیابی فنی پروژهها را دارند.
گارانتی پنلهای خورشیدی
مرعشی مسئله وضعیت گارانتی و خدمات پس از فروش پنلهای خورشیدی را اینگونه توضیح میدهد: در حال حاضر با وجود تحریمها چیزی با عنوان گارانتی و خدمات پساز فروش در مورد پنلهای خورشیدی وجود ندارد. تنها راه حدودی جلوگیری از ضررهای مالی در سیستمهای پنلخورشیدی بیمه کردن آنهاست؛ یک نوع بیمه که شباهت زیادی به بیمههای خودرو دارد، اما خیلی به سختی میتوان از شرکتهای بیمه در این زمینه خسارت دریافت کرد.
پنل متری چند؟
قیمت پنلهای خورشیدی به میزان وات برق تولیدی آنها بستگی دارد. سیدنیما مرعشی، کارشناس نصب پنلهای خورشیدی توضیح میدهد: ممکن است خانهای پنل ۳۰۰ واتی نصب کند و خانه دیگر ۵۰۰ وات، هر کدام از این پنلها بسته به میزان وات تولیدی برق، قیمتی متفاوت دارند. پنلها از ۲۰ وات تا ۸۰۰ وات قادر به تولید برق هستند و ابعاد آنها از یکمتر و ۲۰ تا ۲ متر و ۱۰ سانتیمتر است.
در نهایت مبلغ مورد نیاز برای خرید پنل به لوکیشن و طراحی بستگی دارد. بهطور مثال یک نیروگاه On-Grid متصل به شبکه را به تازگی در یک ویلا در استان البرز راهاندازی کردیم، در این ویلا ۲۰ کیلووات پنل ۳۳۰ واتی نصب شد که شامل ۶۰ عدد پنل میشود. قیمت ۶۰ عدد پنل ۲۰ کیلووات ۲۰۰ میلیون تومان تمام شد، یک اینورتر در این سیستم کار گذاشته شد به مبلغ ۸۰ میلیون تومان و ۴۰ میلیون تومان نیز هزینه تابلوی برق، کابلکشی و چاه ارت نیز ۳۰ میلیون تومان هزینه در بر داشت. در مجموع احداث این نیروگاه خانگی تولید برق ۳۵۰ میلیون تومان هزینه در بر داشت.
نقش اینورتر در سیستم خورشیدی
مرعشی نقش اینورتر در سیستم خورشیدی را اینگونه معرفی کرد: اینورتر (Inverter) قلب تپنده هر سیستم خورشیدی است و نقش حیاتی در تبدیل انرژی خورشیدی به برق دارد. بهطور خلاصه، وظیفه اینورتر تبدیل جریان مستقیم (DC) تولید شده توسط پنلهای خورشیدی به جریان متناوب (AC) است که برای استفاده در منازل، کسبوکارها و شبکه برق سراسری مناسب است. اصلیترین وظیفه اینورتر، تبدیل جریان DC به AC است. اکثر وسایل برقی خانگی و صنعتی با جریان AC کار میکنند، بنابراین وجود اینورتر در این سیستم ضروری است.
اینورتر ولتاژ و فرکانس برق AC خروجی را با استاندارد برق شهر (معمولاً ۲۲۰ ولت و ۵۰ هرتز) تنظیم میکند. اینورترها با استفاده از تکنولوژی (Maximum Power Point Tracking (MPPT، نقطه حداکثر توان تولیدی پنلها را پیدا و حداکثر انرژی ممکن را از آنها استخراج میکنند. همچنین اینورترها دارای سیستمهای حفاظتی مختلفی هستند که از سیستم خورشیدی در برابر مشکلاتی مانند اضافه ولتاژ، اتصال کوتاه، افزایش دما و تخلیه کامل باتری (در سیستمهای مستقل از شبکه) محافظت میکنند.
ضرورت استفاده از باتری در سیستمهای خورشیدی
این کارشناس درباره ضرورت استفاده از باتری در سیستمهای خورشیدی میگوید: اگر سیستم خانگی ما On-Grid باشد مستقیم به شبکه برق منتقل میشود و تا زمانی که آفتاب میتابد، سیستم این انرژی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند و به شبکه انتقال میدهد. اما زمانی که به این مجموعه اضافه میشود سیستم ما به سیستم تولید برق Of-Grid تبدیل میشود که در این سیستم برق تولید شده در باتری ذخیره میشود تا به مصارف شخصی برسد.