به گزارش "صدای بانک" ،  شرکت بورس انرژی ایران با هدف ساماندهی، پذیرش، نظارت و تسهیل انجام معاملات حامل‏های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر حامل‏های انرژی، فراهم آوردن دسترسی غیرتبعیض‌آمیز و منصفانه اعضا به بسترهای معاملاتی، همکاری و هماهنگی با نهادهای مالی، شرکت‌ها، سازمان‌ها و نهادهای متولی بازارهای انرژی از جمله وزارتخانه‎های نفت، نیرو و صنعت و معدن و تجارت و شرکت‎های ملی نفت ایران، ملی پالایش و پخش فرآورده‎های نفتی ایران، ملی صنایع پتروشیمی، توانیر، مدیریت شبکه برق ایران، مدیریت منابع آب ایران و سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین انجام سایر وظایف محوله در اساسنامه شرکت، در تاریخ 17 تیرماه 1397 با مجوز شورای عالی بورس و اوراق بهادار به عنوان چهارمین بورس رسمی کشور به‌صورت شرکت سهامی عام تاسیس شده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت کرده است.

این بورس به عنوان یک بورس کالایی، تشکلی خودانتظام است که امکان انجام معاملات حامل‏های انرژی (شامل نفت، گاز، برق و سایر حامل‎های انرژی) و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. در بورس انرژی ایران نیز مشابه سایر بورس‏ها، تعداد زیادی خریدار و فروشنده حضور داشته که با انجام داد و ستد در فضایی رقابتی، دستیابی به قیمت‎های تعادلی حامل‏های انرژی را میسر می‏سازند.

همچنین بورس انرژی ایران دارای سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی می‏باشد. در بازار فیزیکی، کالاهای پذیرفته شده در بورس و در بازار مشتقه، اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار می‏گیرند. کالاهای تک محموله‏ای و خارج از گونه نیز در بازار فرعی قابلیت معامله دارند. بازار فیزیکی خود شامل سه تابلوی برق، نفت و گاز و تابلوی سایر حامل‌های انرژی و بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله می‏باشد.

همچنین هر یک از تابلوها دارای دو رینگ داخلی و بین‏المللی هستند. در بازار فیزیکی معاملات در قالب قراردادهای نقدی، نسیه، سلف، کشف پریمیوم انجام می‎پذیرند و قراردادهای آتی، اختیار معامله و سلف موازی استاندارد و ... نیز قابلیت معامله در بازار مشتقه را دارا می‎باشند.

بر این اساس کلیه حامل‏های انرژی در صورت داشتن سابقه فعالیت قابل اتکاء عرضه‏کننده در بازار کالای مورد پذیرش، امکان کشف عادلانه قیمت با توجه به میزان عرضه کالا توسط متقاضی و عدم شمول محدودیت‏های قیمت‏گذاری قانونی و انحصار در عرضه یا تقاضا همچنین ارائه تعهدات مصرح در دستورالعمل پذیرش توسط متقاضی با تصویب هیات پذیرش یا کمیته عرضه بورس انرژی به عنوان کالای اصلی یا مشابه امکان معامله در بورس انرژی را دارند.

در بورس انرژی ایران معاملات در بازار فیزیکی بسته به تعداد عرضه‏کنندگان در یک نماد معاملاتی و شرایط عرضه به سه روش حراج حضوری، معاملات تمام الکترونیکی و عرضه یکجا انجام می‏پذیرد. معاملات در بازار مشتقه نیز به صورت تمام الکترونیکی انجام می‏پذیرد.

بر این اساس روزهای معاملاتی در بورس انرژی از شنبه تا چهارشنبه هر هفته به جز تعطیلات رسمی و تقویمی است و در این بازار سه تابلو معاملات شامل بازار فیزیکی، بازار مشتقه و بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله قرار می‌گیرد.

در بازار فیزیکی نیز که شامل معاملات نفت، گاز و سایر حامل های انرژی می‌شود، دو تابلو شامل تابلو معاملات بازار داخلی و تابلو معاملات بازار بین‌الملل قرار دارد.

همچنین در بازارمشتقه می‌توان نظاره‌گر تابلو معاملات قراردادهای سلف موازی استاندارد برق بر مبنای نماد و تاریخ بود. این تابلو به دو بازار عمده فروشی برق و بازار مصرف کنندگان بزرگ تقسیم می شود.

در نهایت تابلو سوم بورس انرژی به بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله اختصاص دارد که در آن صندوق های سرمایه گذاری پروژه و گواهی ظرفیت قرار دارند.

ساعت معاملات در رینگ داخلی بازار فیزیکی نیز از 9 و 30 دقیقه صبح آغاز و در ساعت 16 هر روز معاملاتی پایان می یابد.

همچنین ساعت معاملات در رینگ بین الملل بازار فیزیکی نیز از 9و 30 دقیقه هر روز معاملاتی آغاز  و بنا به صلاحدید می تواند تا ساعت 16 و 30 الی 17 و بیشتر از آن نیز تمدید شود.

در بازار مشتقه هم ساعت معاملات برای اوراق سلف موازی استاندارد برق مشابه بازار سایر اوراق بهادار از ساعت 8 و 30 دقیقه صبح هر روز معاملاتی آغاز و در ساعت 12 و 30 دقیقه پایان می یابد. در بازار برق اما ساعت معاملات از 9 و 30 دقیقه صبح هر روز معاملاتی تا ساعت 12 ظهر است.

در نهایت ساعت معاملات بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله مشابه سایر بازار اوراق بهادار در بازار سهام تعیین شده است.