در ابتدا گردشگری را به سه دسته اصلی تقسیم میکنیم و سپس به تعریف هر یک از آنها می پردازیم.
گردشگری داخلی
گردشگری ورودی
گردشگری برونمرزی
گردشگری داخلی
گردشگری داخلی به عنوان مسافرت در کشور محل سکونت شما با اهداف تجاری یا تفریحی تعریف میشود. معمولاً سازماندهی این نوع سفرها آسانتر از سفرهای بینالمللی است چون به مدارک اضافی، بررسیهای بهداشتی و مسائلی از این دست نیاز ندارد و به سهولت با یک پرواز داخلی، اتوبوس یا قطار به مقصد خود خواهید رسید. یعنی به عنوان مثال: شما بلیط هواپیما تهران به اصفهان را به راحتی از یک مجموعه گردشگری تهیه میکنید و دیگر نیازی به ویزا و ارائه گواهی تمکن مالی نخواهید داشت.گردشگری درون یا ورودی
وقتی وارد کشور دیگری میشوید، این گردشگری ورودی برای کشور مقصد به حساب میآید. یعنی اگر از ایران به فرانسه سفر میکنید، این گردشگری ورودی برای فرانسه به حساب میآید.گردشگری ورودی یک نوع بینالمللی است، پس باید همه مدارک لازم را از قبل آماده کنید و در صورت لزوم واکسیناسیون و بررسی سلامت را نیز انجام دهید.
گردشگری خروجی یا برونمرزی
گردشگری برونمرزی، یعنی شما از کشور خود به یک کشور دیگر بروید. یعنی شما قصد دارید از ایران به ایتالیا سفر کنید، در این حالت این گردشگری خروجی برای ایران حساب میشود، زیرا شما در حال ترک این کشور هستید.گردشگری برونمرزی هم شکلی از سفرهای بینالمللی است و مجموعه از الزامات رسمی خود را دارد که باید آنها را رعایت کنید. آژانسهای مسافرتی باعث راحتتر شدن این فرایند میشوند.
۱۳ نوع گردشگری با توجه به انگیزه
این دسته بندی براساس انگیزهها، اهداف و نیازهای مسافران تعریف میشود. در اینجا ما به تعریف انواع اصلی و مهم که سازمان جهانی گردشگری معرفی کرده است می پردازیم.گردشگری ماجراجویی
گردشگری ماجراجویی در میان ماجراجویان و آن هایی که همیشه به دنبال کارهای هیجان انگیز بوده اند، بسیار محبوب می باشد. برای اینکه جزو گردشگران این نوع باشید، باید ریسک پذیر باشید و تمرین های ورزشی متفاوتی را انجام دهید.گردشگران ماجراجویی در فعالیت های دشوار و ورزش هایی مانند کوهنوردی، پیاده روی در کویر، بانجی جامپینگ، غواصی، صخره نوردی، پرواز با پاراگلایدر، زیپ لاین، و غیره به کار خود ادامه می دهند. مقصدهای محبوب این نوع گردشگری، نپال برای کوهنوردی، کرواسی برای صخره نوردی و دوچرخه سواری در کوه، نیوزیلند برای اسکی هستند.
گردشگری تجاری
گردشگری تجاری یا سفر تجاری زیر مجموعهای از انواع مختلف گردشگری است که در آن مسافران به دلایل حرفه به مکان دیگری (داخلی یا بینالمللی) میروند.خرید بلیط آنلاین سفرهای کاری را متحول کرده است و در حالی که راههای زیادی برای مدیریت سفرهای کاری وجود دارد، یکی از کارآمدترین روشها برای مدیران و کارکنان، استفاده از این پلتفرمها است.
پلتفرمی که به شمار یاری می رساند تا برنامههای سفر را برنامهریزی کنید، رزروهای خود را انجام دهید و هزینههای سفر را پیگیری نمایید.
گاهی اوقات، مسافران تجاری بخشی از سفر خود برای اوقات فراغت تمدید میکنند. در این حالت تجارت و اوقات فراغت ترکیب میشود.
گردشگری فرهنگی
یکی دیگر از انواع مختلف گردشگری، گردشگری فرهنگی است. اگر به فرهنگ کشورهای مختلف علاقه دارید، این نوع گردشگری را انتخاب کنید.در این نوع گردشگری شما میتوانید میراث فرهنگی کشوری دیگر را ببینید. میراثی که شامل بناهای تاریخی، ادبیات، جشنوارهها، تئاتر، موسیقی، غذا، مذهب و موارد گوناگون دیگر میشود.
اروپا به دلیل داشتن تاریخ غنی خود سالانه از تعداد زیادی گردشگر پذیرایی میکند.
گردشگری در اوقات فراغت
گردشگری اوقات فراغت و تفریح مقوله وسیعی را در بر دارد. در این بخش گردشگری ماجراجویی، اکوتوریسم، گردشگری فرهنگی، گردشگری شهری و بسیاری موارد دیگر قرار میگیرند.جاذبههای توریستی محلی اغلب کانون اصلی گردشگری تفریحی یا اوقات فراغت هستند. غذا نیز یک انگیزه اصلی برای بسیاری از مسافرانی است که برای تفریح سفر میکنند. بسیاری از گردشگران برای میل کردن غذاهای اصیل محلی از مقاصد جدید بازدید می نمایند. گردشگری غذایی را میتوان زیر مجموعه گردشگری تفریحی به حساب آورد.
گردشگری خرید
گردشگری خرید یک نوع سفر محبوب در میان کسانی است که میخواهند برندها و کالاهایی را بخرند که به صورت محلی در دسترس نیستند. سفر به شهرهایی مانند استانبول، و پاریس از مقاصد گردشگری معروف برای خرید هستند.اکوتوریسم
یکی از انواع مختلف گردشگری اکوتوریسم است که دسته بندی بسیار گسترده ای دارد و به سفر مسئولانه به طبیعت، جامعه محلی و … ارتباط دارد. این نوع توریسم شامل سفر به اماکنی است که جاذبه اصلی آن گیاهان و جانوران، اشکال طبیعی یا مصنوعی و مناطع زندگی جوامع بومی و محلی می باشد.ایده اصلی این نوع سفر این است که گردشگران علاوه بر تخریب نکردن یک جاذبه و یا محیط طبیعی، باید برای آن جا مفید باشند و به رشد آن نیز یاری رسانند.
گردشگری ورزشی
گردشگری ورزشی یا ماجراجویی یک نوع دیگر از گردشگری تفریحی است که به صورت یک فعالیت ورزشی انجام میگردد. فعالیتهایی همچون: اسکی، دوچرخهسواری، اسنوبرد، موجسواری، غواصی و سایر موارد در این دسته قرار دارند.مکان انتخابی به ورزشی که میخواهید انجام دهید بستگی دارد. به عنوان مثال اگر کوهنوردی یا دوچرخهسواری در کوهستان برایتان جذاب است، دامنههای زاگرس و البرز بهترین گزینه هستند.
جنبه دیگر گردشگری ورزشی، دیدن یک رویداد ورزشی بزرگ است. برای مثال دیدن بازیهای المپیک در این نوع گردشگری قرار میگیرند.
گردشگری روستایی
این نوع گردشگری برای آن دسته از افرادی که نیازمند استراحت هستن و از زندگی شلوغ شهری به ستوه آمده اند، خوب است. این نوع گردشگری پایدار است که در آن به مناطق روستایی دورافتاده میروید تا سبک زندگی سادهتر و محیطی آرامتر را تجربه کنید.مردم محلی ممکن است به طرق مختلف از گردشگری روستایی بهره ببرند. این باعث رونق روستاها خواهد شد و گردشگران نیز در فعالیتهای گردشگری مختلف همچون: پیادهروی، شکار، ماهیگیری و غیره شرکت میکنند و جنبه جدیدی از زندگی را آموزش می بینند.
گردشگری کوهستان
چنانچه از دوستداران طبیعت هستید، بهترین راه برای گذراندن تعطیلات کوهنوردی است. گردشگری کوهستان در میان افرادی که به ورزش علاقهمند هستند نیز محبوب است. در کوهستان فعالیتهای ورزشی مختلفی همانند اسکی، دوچرخهسواری و پیادهروی را میتوان انجام داد.مسئله رعایت اصول پایداری و حفظ محیطزیست هنگام انجام گردشگری کوهستان ضروری است. اگر قصد کوهپیمایی دارید، مسائل زیستمحیطی را رعایت کنید. از مسیرهای مشخص شده نیز خارج نشوید و تنها در مناطق تعیین شده اردو بزنید.
گردشگری شهری
در این نوع از گردشگری، از افرادی که کوله گردی میکنند تا مسافران لوکس همه به سمت شهرهای مختلف جذب میشوند. خصوصاً شهرهایی مثل: پاریس، دبی، لندن، نیویورک و بسیاری از شهرهای دیگر، سالانه تعداد زیادی گردشگر بینالمللی را به خود جذب میکنند. اروپا با ۴۰ شهر محبوب یکی از پربازدیدترین قارهها در گردشگری شهری می باشد.گردشگری غذایی
گردشگری غذایی یا گردشگری غذا شامل تجربه کردن غذای محلی و سنتی یک کشور خاص، منطقه، شهر و یا روستا است. گفتنی است که هرچند غذا خوردن در طول دیگر سفرها و انواع مختلف گردشگری امری طبیعی می باشد، اما گردشگری غذایی صرفا به خاطر تجربه فرهنگ آشپزی برگزار می شود. امروزه با رشد کلی گردشگری، این زیرمجموعه نیز تا حد زیادی گسترش پیدا کرده است. از مقاصد محبوب این نوع گردشگری می توان ایتالیا و فرانسه را نام برد.گردشگری تاریک یا گردشگری تلخ
دراین نوع گردشگری، مسافران به بازدید از سایت ها و جاذبه هایی می پردازند که در آن یک فاجعه تاریخی رخ داده است. یعنی چیزی شبیه جنگ و یا بلایای طبیعی همچون: سیل، زلزله و ... باشند. با اینکه بیشتر این مکان ها بسیار تلخ و غم انگیز هستند اما به دلیل ارزش تاریخی، گردشگران زیادی را به سمت خود جذب می کنند.گردشگری سلامت
گردشگری سلامت به بیمارانی گفته می شود که برای اینکه تحت درمان باشند باید به مکانی سفر کنند. درمان های متداولی که بیماران گردشگری سلامت به دنبال آن هستند، شامل درمان های مربوط به اختلالات ژنتیکی خاص و جراحی های تخصصی همچون جراحی های زیبایی و غیره هستند.برخی افراد هم به دنبال درمانهای روانپزشکی و درمان جایگزین هستند، به این شکل که به مکان هایی که برای آن ها تعبیه شده و بسیار پر آرامش و تحت نظر روان پزشکان می باشد، می روند.
مهدی احدیان