به گزارش "صدای بانک" ،  با پیشرفت تکنولوژی و تغییر ذائقه مشتریان بانک ها در سراسر دنیا، بانکداران نیز مجبور به تغییر روش ها و شیوه های ارائه خدمت به مشتریان شده اند. مشتریان حقیقی این روزهای بانک ها، میخواهند تمامی خدمات بانکی را 24 ساعته و بدون محدودیت دریافت کنند و مشتریان حقوقی و صاحب کسب‌وکار نیز به دنبال دریافت خدمات خاص و متفاوت از مشتریان عادی هستند.
 
به همین دلیل بانکداری باز یا همان Open Banking را میتوان از جمله مفاهیم جدید سیستم بانکی برای ارائه خدمات بهتر به مشتریان حقوقی عنوان کرد، سیستمی که پاسخگوی نیازهای مشتریان در کوتاه‌ترین زمان با کمترین هزینه از طریق مشارکت بانک و سایر ذی‌نفعان برای ارتقای خدمات بانکی در گستره‌ای از نوآوری باز ‌است.

کارشناسان و فعالان این حوزه معتقدند بانک ها به دنبال جمع آوری و یکپارچه کردن محورهای مختلف کسب و کارها در کنار یکدیگر و خروج از شیوه های سنتی بانک ها هستند به همین دلیل مسیر بانک ها به سمت بانکداری باز تغییر جهت یافته و در شیوه نوین بانکداری دیگر شعبه آخرین مرحله ارتباط بانک و صاحبان کسب و کار نیست.

ظهور بانکداری و کسب و کارهای دیجیتال را می توان یکی از الزامات بانک ها برای تغییر مدل و حرکت به سمت بانکداری باز و توجه به سلایق و رفتار مشتری عنوان کرد زیرا بانکداری دیجیتال برخط و به لحظه به نیاز مشتریان پاسخ می دهد.
 
اما در ایران طبق اظهارات کارشناسان و فعالان این سیستم، بانکداری باز در حال عبور از مراحل اولیه و شکل گیری است اما تاکنون بانک مرکزی دستورالعمل مدون و مشخصی دراین باره تهیه نکرده و در اختیار سیستم بانکی قرار نداده است و از آنجایی که صنعت بانکداری در کشور ما مبتنی بر رگولاتور محسوب می‌شود و با نظام‌های بانکداری بین المللی تفاوت‌هائی دارد، نیاز است تا قوانین لازم در این حوزه به صورت بومی تدوین و ابلاغ شوند.
 
البته تعداد بانک هایی که به در ایران به بانکداری باز ورود کرده اند، اندک است و میتوان به بانک ایران زمین به عنوان یکی از این بانک ها اشاره کرد. از آنجایی که همه شرایط برای ارائه یک تجربه خوب به مشتریان آماده است به طور حتم پلت فرم بانکداری باز این بانک با نام "ایران زمین بوم" می‌تواند در توسعه بانکداری دیجیتال و تجربه مشتری موثر باشد. فین‌تک ها و شرکت هایی که در حوزه عملیات مالی فعالیت دارند می‌توانند از طریق izboom به توسعه خدمات خود بپردازند و مشتریان نیز می‌توانند از این خدمات استفاده کنند.
 
 بانکداری باز راه‌ را برای محصولات و خدمات نوآورانه در صنعت بانکداری باز می‌کند، بانک ها‌ باید خود را برای فضای رقابتی جدید که از مدتها قبل آغاز شده آماده کنند. در فضای جدید کسب و کارها با زیر ساخت های آماده شده توسط بانک ها خدمات نوینی را به مشتریان ارائه می‌کنند، که امکان آن پیش از این فراهم نبود.
 
 در بانکداری باز اطلاعات بین بانکها و موسسات مالی به اشتراک گذاشته می‌شود، افزود: در شیوه‌ جدید از بانکداری تمرکز بر ارائه هرچه بهتر خدمت بر مبنای درخواست مشتری است. فضای ارائه خدمات تغییر می‌کند. در فضای جدید تکیه بر روی ایجاد شبکه‌های تبادل اطلاعات است نه متمرکز کردن آن. در این فضا خلاقیت است که موجب انتخاب یک بانک به عنوان ارائه دهنده، خدمات خواهد بود.
 
 در بانکداری دیجیتال هریک از مشتریان، تجربه منحصر بفردی از دریافت خدمات خواهد داشت. در مقابل برای ارائه کنندگان خدمات نیز این امکان فراهم می‌شود که محدودیت‌ها را بردارند و طیف وسیعی از مشتریان را بر مبنای استراتژی‌های سازمانی خود مورد تحلیل قرار داده و به آنها خدمت ارائه کنند.
 
با تاکید بر بازنگری در فرآیندهای سنتی باید به سرعت فرآیندهای خود را مورد بازنگری قرار دهیم. در این بین نهادهای ناظر هم باید سرعت خود را در به روز رسانی و ابلاغ این فرآیندها افزایش دهند تا صنعت بانکداری کشور از رشد تکنولوژی عقب نماند.
 
امروز فرایندهای گشایش حساب، احراز هویت، دستور العمل‌های وام دهی، تشخیص ریسک و ... بسیاری دیگر از فرایندهای سنتی دیگر کارکرد خود را از دست داده‌اند. امضای دیجیتال، گشایش حساب به صورت آنلاین، ثبت درخواست انجام امور از طریق همراه بانک، پرداخت از طریق حسابهایی با چند امضا و بسیاری دیگر از خدمات، ساده ترین محصولاتی هستند که مشتریان امروز در حال دریافت آن هستند.
 
 یکی از تهدیدهای امروز صنعت بانکداری کشور این است که بانکها به بانکداری باز روی نیاورند. اگر اینگونه باشد دیگر پاسخگوی هزینه‌های خود نخواهیم بود. مشتریان ناراضی خواهند بود و بانکها از رقابت باز خواهند ماند.
 
 مهمترین رویکرد بانکداری باز ارائه خدمات از طریق شرکت های دانش بنیان و استارت آپ ها و فین تک ‌ها است که موجب افزایش درآمدهای کارمزدی و بهبود تجربه مشتری در دریافت خدمات و رضایت از پرداخت کارمزد توسط مشتری خواهد شد.

به گزارش صدای بانک، خُبرگان این حوزه، معتقدند که جایگاه ایران در حوزه بانکداری باز مناسب است؛ البته فاصله زیادی با رسیدن به نقطه مطلوب و تحول اساسی وجود دارد.
 
* مریم فراهانی